Trong bối cảnh kỷ nguyên số bùng nổ, việc số hóa chợ truyền thống đã trở thành một yêu cầu thiết yếu để các địa phương, doanh nghiệp và người dân bắt kịp nhịp độ phát triển chung. Tại TP. Hồ Chí Minh, những nỗ lực đáng kể đang được thực hiện nhằm nâng cao năng lực và trang bị kỹ năng số cho các tiểu thương, giúp họ vững vàng hơn trong kỷ nguyên thương mại điện tử.
Số hóa chợ truyền thống: Con Đường Phát Triển Tất Yếu
Theo bà Nguyễn Thị Minh Huyền, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), chuyển đổi số không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc. Thương mại điện tử với khả năng phá bỏ rào cản địa lý và mở rộng thị trường, đóng vai trò quan trọng trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia.
Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng số cũng đặt ra thách thức cho các chợ truyền thống, đặc biệt sau đại dịch COVID-19 khi người tiêu dùng dần chuyển sang mua sắm trực tuyến. Các nền tảng số không chỉ thu hút khách hàng bằng ưu đãi giá mà còn qua các hoạt động như livestream bán hàng và dịch vụ đi chợ hộ. Thực trạng này nhấn mạnh sự cấp thiết của việc xây dựng thể chế, chính sách và kế hoạch phát triển thương mại điện tử bền vững, trong đó số hóa cho tiểu thương chợ truyền thống là nhiệm vụ trọng tâm.
Xem thêm: Lợi ích của việc áp dụng phần mềm quản lý chợ trong thời đại số
TP. Hồ Chí Minh: Tiên Phong Trong Số Hóa Chợ Truyền Thống
Nhận thức rõ tầm quan trọng này, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) đã phối hợp với Trường Đại học Công Thương TP. Hồ Chí Minh tổ chức chương trình đào tạo chuyển đổi số cho các Ban quản lý chợ và tiểu thương trên địa bàn thành phố. Chương trình này là một phần trong Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2026 – 2030 của Bộ Công Thương, với các mục tiêu cụ thể nhằm thúc đẩy số hóa chợ truyền thống:
- Nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng quy mô thị trường thương mại điện tử của Việt Nam.
- Tăng cường tiêu thụ sản phẩm Việt Nam thông qua thương mại điện tử, mở ra thị trường rộng lớn hơn cho hàng hóa nội địa và đẩy mạnh giao dịch xuyên biên giới.
- Thu hẹp khoảng cách phát triển thương mại điện tử giữa các địa phương, đảm bảo lợi ích của thương mại điện tử được phân bổ đồng đều.
- Phát triển thương mại điện tử theo hướng xanh, tuần hoàn và bền vững, hướng đến một nền kinh tế hiệu quả và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Để đạt được các mục tiêu trên, Kế hoạch quốc gia đã định hướng 6 nhóm giải pháp trọng tâm: Hoàn thiện thể chế và hạ tầng, xây dựng các nền tảng cốt lõi, tăng cường liên kết vùng, nâng cao năng lực ứng dụng thương mại điện tử, và đẩy mạnh hợp tác quốc tế.
Giải Pháp Thực Tiễn và Trải Nghiệm Số Hóa Từ Chuyên Gia
Trong khuôn khổ chương trình đào tạo, ông Nguyễn Hồng Vũ, Viện trưởng Viện Chuyển đổi số Trường Đại học Công Thương TP. Hồ Chí Minh, đã chia sẻ nhiều giải pháp thiết thực nhằm số hóa công tác quản lý chợ truyền thống. Phiên tọa đàm còn có sự tham gia của các doanh nghiệp cung cấp giải pháp chuyển đổi số như Sapo, Haravan, và ViHat, mang đến kiến thức thực tiễn và công cụ cụ thể giúp tiểu thương và ban quản lý chợ dễ dàng ứng dụng công nghệ vào hoạt động kinh doanh.
Đặc biệt, các tiểu thương còn có cơ hội trải nghiệm thực tế quy trình livestream bán hàng trên TikTok Shop, được chuyên gia hướng dẫn chi tiết về vận hành cửa hàng online và livestream. Sự tham gia tích cực vào các buổi học, thảo luận và thực hành đã giúp các học viên rèn luyện kỹ năng, tiếp cận công nghệ và nâng cao năng lực kinh doanh trực tuyến, góp phần quan trọng vào quá trình số hóa chợ truyền thống.
